Piyasa Takas Fiyatı (PTF)
Elektrik piyasa takas fiyatlarını etkileyen faktörler arasında, enerji arz ve talebi, doğal afetler, üretim kapasitesi, enerji ithalatı ve ihracatı, yatırımlar ve yatırım maliyetleri, yerli ve yabancı yatırımcıların giriş çıkışları, hükümet politikaları, yasal düzenlemeler, enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynakları gibi faktörler yer alır.
Ayrıca piyasa takas fiyatları, ülke genelinde gerçekleştirilen elektrik işlemlerinde uygulanır ve elektrik üreticileri ve tüketicileri arasındaki alım satım işlemlerinin fiyatlarını belirler.Elektrik piyasasının takas fiyatları, genellikle piyasanın arz ve talebi dengede olması durumunda düşük seyrederken, arz eksikliği veya talebin artması durumunda yükselir.
PTF Verileri
Piyasa katılımcıları, içinde bulunulan gün saat 12.30’a kadar bir sonraki gün için talep tahminlerini piyasa işletmecisi EPİAŞ’a bildirir. EPİAŞ tarafından alınan teklifler 13.00 -13.30 arasında değerlendirilerek 13.30’da ertesi güne ilişkin kesinleşmemiş PTF açıklanır. Kesinleşmemiş PTF açıklandıktan sonra varsa piyasa katılımcılarının itirazları değerlendirilir ve saat 14.00’te kesinleşmiş PTF açıklanır.
2022 PTF (Piyasa Takas Fiyatı) Gelişimi
2022 Ocak ayı elektrik piyasa takas fiyatları, genel olarak yüksek seyretti. 2022 yılının ilk aylarında PTF artışı rekor kırmakla birlikte yıl ortalaması 2021 yılına göre % 395 ‘lik bir artışla 506,68 TL’den, 2.505,59 TL’ye yükselmiştir. Bu yükselişin sebepleri arasında, kış aylarının enerji ihtiyacının artması ve doğal afetler nedeniyle üretimde oluşan aksaklıklar yer alıyor. Ayrıca, yurt dışından enerji ithalatının azalması da fiyatları etkiledi. Bu durum, elektrik tüketicileri için maliyetleri yükseltebilir ve ülke ekonomisi için negatif etkiler oluşturabilir. Ancak, devletin enerji politikalarının doğru uygulanması ve üretim kapasitesinin arttırılması ile fiyatların düşürülmesi mümkün olabilir. Ülkemizde ve dünya çapında yaşanan son gelişmeler brent petrol fiyatlarıyla birlikte elektrik fiyatlarına da olumsuz yönde etkisini göstermiştir. Küresel Enerji Krizi olarak da yorumlanan bu süreçte enerji ham madde fiyatları artmış, Piyasa Takas Fiyatı’nın azami sınırı 4.000 TL/MWh’den 4.800 TL/MWh’ye yükseltilmiş, dolayısıyla da gecikmeli de olsa Ulusal Tarife Birim fiyatlarına da 1 Eylül itibariyle zam gelmiştir. Gelen zam Piyasa Takas Fiyatlarını büyük ölçüde yakalayamasa da; Sanayi tarifesine tabii tüketiciler için Piyasa Takas Fiyatının üzerine çıkmış durumdadır. Bu durum Tedarik Şirketlerine olumsuz olarak yansımakta, Yüksek Tüketimli Serbest Tüketici olmayan nihai tüketicide ise Görevli Tedarik Şirketine dönüş eğilimi yaratmaktadır.
Eylül ayının ilk 6 günü için ortalama PTF 3.780,57 TL olarak seyretmiştir. Orta Gerilimden bağlı Çift Terimli bir Ticarethane abonesi için ortalama 3.780,57 TL’ye alınan elektrik enerjisi, ulusal tarife ile 3.065,36 TL’ye satılmakta ve Görevli Tedarik Şirketi için de zarar teşkil etmektedir. Tüketiciyi koruma yönlü atılan adımda; yapılan zammın çoğu Sanayi tarifesine yüklenmiş olup(%50,8), Kamu ve Özel Hizmetler Sektörü ile Diğer Aboneler (Ticarethane) için zam olanı %30, Mesken ve Tarımsal Faaliyetlerle ilgili abone grupları içinse zam oranı biraz daha düşerek %20 bandında seyretmiştir.
